Zwanger en zzp’er: alles over de zelfstandige en zwanger-uitkering (ZEZ-uitkering)

Laatste update: 10-11-2023 Leestijd: 6 min Door: Redactie ZZP Servicedesk

Hoera, je bent zwanger! Een leuke, bijzondere maar ook onzekere tijd breekt aan. Zeker voor de zzp’er, want een zwangerschap in combinatie met een eigen bedrijf brengt extra uitdagingen met zich mee.

Waar zwangere zzp’ers tot 2008 nog geen recht hadden op financiële compensatie, hebben zij dit tegenwoordig gelukkig wel. In 2008 is namelijk de ZEZ-uitkering in het leven geroepen: de zelfstandige- en zwanger uitkering.

Lees nu alles wat je wilt weten over de zelfstandige- en zwanger uitkering, ontdek wat de ZEZ-uitkering voor jou kan betekenen en start dankzij onze handige tips relaxed aan je zwangerschapsverlof.

Wat is de ZEZ-uitkering?

De zelfstandige- en zwangere uitkering (ZEZ-uitkering) is, zoals de naam al doet vermoeden, een uitkering voor zwangere vrouwen die werkzaam zijn als zelfstandig ondernemer.

Zwangere ondernemers hebben recht op ten minste 16 weken ZEZ-uitkering, waarvan minimaal 10 weken na de bevalling.

Waarom een ZEZ-uitkering? 

De ZEZ-uitkering is in 2008 door de Rijksoverheid in het leven geroepen om vrouwelijke ondernemers dezelfde kansen te bieden als vrouwen die werken in loondienst. De uitkering valt onder de Wet arbeid en zorg (WAZO) en garandeert zwangere ondernemers een inkomen tijdens hun zwangerschapsverlof.

Wie heeft recht op de ZEZ-uitkering?

Je hebt recht op de ZEZ-uitkering als je aan één van deze voorwaarden voldoet:

1. Werkt als zelfstandige op de dag vóórdat de uitkering ingaat
2. Een eigen onderneming hebt, met of zonder personeel
3. Meewerkt in het bedrijf van je partner die zelfstandig ondernemer is
4. Mede-aandeelhouder bent in het bedrijf waar je werkzaam bent

Zo vraag je de ZEZ-uitkering aan 

1. Ga naar Mijn UWV en log in met je DigiD
2. Selecteer in het linkermenu ‘Aanvragen’
3. Zoek de kolom ‘Zwangerschapsuitkering’ en klik op ‘Aanvragen’
4. Beantwoord de vragen
5. Upload een zwangerschapsverklaring van je arts of verloskundige
6. Voeg de laatste aangifte van je inkomstenbelasting toe
7. Vraag de ZEZ-uitkering aan
8. Let op: Wacht niet te lang met het versturen van de aanvraag. Je vraagt de ZEZ-uitkering op zijn vroegst aan als je 24 weken in verwachting bent tot uiterlijk twee weken voor de ingangsdatum van je zwangerschapsverlof.

Hoe hoog wordt mijn ZEZ-uitkering? 

De precieze hoogte van je ZEZ-uitkering hangt helemaal af van jouw situatie.

Werkte je in het kalenderjaar voorafgaand aan je zwangerschapsverlof meer dan 1225 uur? Dan heb je recht op de maximale ZEZ-uitkering. De maximale ZEZ-uitkering is 100% van het bruto wettelijk minimumloon.

Werkte je in het kalenderjaar voorafgaand aan je zwangerschapsverlof minder dan 1225 uur? Dan wordt de ZEZ-uitkering berekend op basis van de inkomsten uit het vorige kalenderjaar of uit de afgelopen (maximaal) 5 kalenderjaren.

Werk je sinds dit kalenderjaar als zelfstandige? Dan wordt de ZEZ-uitkering berekend op basis van je huidige inkomsten.

5 tips: zo regel jij als zzp’er je zwangerschapsverlof 

1. Vraag tijdig je ZEZ-uitkering aan
2. Houd er rekening mee dat de ZEZ-uitkering niet je volledige inkomen dekt en zorg voor een financiële buffer
3. Plan je zwangerschapsverlof
4. Besteed taken uit (en betaal je vervanger met je ZEZ-uitkering)
5. Houd rekening met onvoorziene omstandigheden

Tip 1: Vraag tijdig je ZEZ-uitkering aan

Voorkom financiële onzekerheid en vraag tijdig je ZEZ-uitkering aan. Want hoe sneller jij de aanvraag indient, hoe sneller je duidelijkheid krijgt over de hoogte van je ZEZ-uitkering.

Je vraagt de ZEZ-uitkering op zijn vroegst aan als je 24 weken in verwachting bent tot uiterlijk twee weken voor de ingangsdatum van je zwangerschapsverlof.

Tip 2: Houd er rekening mee dat de ZEZ-uitkering niet je volledige inkomen dekt en zorg voor een financiële buffer

De maximale ZEZ-uitkering die je als zwangere ondernemer kunt ontvangen is 100% van het bruto wettelijk minimumloon. En hoewel dit een fijne tegemoetkoming is, zal het voor veel vrouwen niet het volledige inkomen dekken.

Houd hier nu al rekening mee en zorg voor een financiële buffer, zodat jij je tijdens je zwangerschapsverlof niet óók nog zorgen hoeft te maken over je financiën.

Tip 3: Plan je zwangerschapsverlof

Eén van de grootste uitdagingen van zelfstandig ondernemers is dat hun werk nooit klaar is. Er zijn altijd zaken die nog opgepakt kunnen worden.

Houdt er echter rekening mee dat 9 maanden voorbij vliegen. Gun jezelf je zwangerschapsverlof en voorkom dat je ongemerkt langer doorwerkt dan vooraf de bedoeling was.

Plan daarom tijdig je zwangerschapsverlof: kies de data dat je verlof start en eindigt, blok deze periode in je agenda, voorkom dat er afspraken gepland worden in deze periode en communiceer je verlofperiode met partners en klanten.

Tip 4: Besteed taken uit (en betaal je vervanger met je ZEZ-uitkering)

Wil je dat jouw werkzaamheden doorgaan gedurende je zwangerschapsverlof? Overweeg dan eens om je taken uit te besteden en eventueel een vervanger in te schakelen. Op deze manier kun jij rust nemen, terwijl je bedrijf doorgaat.

Heb je een vervanger gevonden? Dan mag je, mits deze persoon je de gehele verlofperiode vervangt, je vervanger betalen met je ZEZ-uitkering. Zo worden er geen belastingen of premies ingehouden. Dekt je uitkering niet de volledige kosten? Dan kun je dit bedrag aanvullen met eigen geld.

Tip 5: Houd rekening met onvoorziene omstandigheden

Iedere zwangerschap verloopt anders. Waar de ene zwangere met gemak doorwerkt tot aan haar verlof, moet de ander het juist vroegtijdig al rustiger aandoen.

Houd nu al rekening met onvoorziene omstandigheden: stel regelzaken voor je zwangerschapsverlof niet uit maar regel het nu.

Bijzondere situaties 

Heb ik als zzp’er recht op een adoptie- of pleegzorguitkering?

Nee, als zzp’er heb je helaas geen recht op een adoptie- of pleegzorguitkering. De adoptie- of pleegzorguitkering is er alleen voor mensen die werkzaam zijn in loondienst of een WW-, Ziektewet- of loongerelateerde WGA-uitkering ontvangen.

Ben je werkzaam als zzp’er en werk je daarnaast ook deels in loondienst? Dan ontvang je alleen een adoptie- of pleegzorguitkering voor de uren die je in loondienst werkt.

Heb ik als zzp’er recht op geboorte- of ouderschapsverlof?

Nee, als zzp’er heb je geen recht op geboorte- of ouderschapsverlof. Wil je na de geboorte van je kind een periode minder werken? Of wil je een periode helemaal vrij zijn? Houd hier dan nu al rekening mee: zorg voor een financiële buffer en blok deze periode in je agenda.

Zwanger, zzp’er en werkzaam in loondienst

Werk je als zzp’er en ben je daarnaast ook werkzaam in loondienst? Dan bestaat de kans dat je recht hebt op meerdere zwangerschapsuitkeringen, namelijk de ZEZ-uitkering voor zelfstandigen die je aanvraagt via Mijn UWV en de WAZO-uitkering die je werkgever aanvraagt.

Heb je recht op beide uitkeringen? Dan berekent het UWV het totaalbedrag van de uitkeringen samen. Is het totaalbedrag hoger dan je totale inkomsten? Dan wordt je ZEZ-uitkering verlaagd, zodat het totaalbedrag overeenkomt met je totale inkomsten.

Houd er rekening mee dat de ZEZ-uitkering nooit hoger is dan het bruto wettelijk minimumloon.

ZEZ-uitkering en een AOV-verzekering

Heb je als zelfstandige een AOV-verzekering afgesloten? Dan zal je verzekering de vastgestelde 16 weken zwangerschapsverlof dekken. Het bedrag dat je uitgekeerd krijgt, hangt af van het bedrag waarvoor je verzekerd bent en van het eigen risico dat je gekozen hebt.

Is het bedrag dat je uitgekeerd krijgt lager dan het bruto wettelijk minimumloon? Dan kun je, afhankelijk van je aantal gewerkte uren, via het UWV een aanvullende uitkering krijgen. Je vraagt hiervoor een ZEZ-uitkering aan.

Zzp’er en zwanger van een tweeling of meerling

Ben je werkzaam als zzp’er en zwanger van een tweeling of meerling? Dan heb je recht op 20 weken zwangerschapsuitkering.

Je ZEZ-uitkering start tussen de 10 en 8 weken voor de dag na de uitgerekende datum. Je bepaalt zelf wanneer in deze periode je uitkering start. Na de bevalling van het jongste kind heb je recht op minimaal 10 weken zwangerschapsuitkering.

Na de uitgerekende datum bevallen als zzp’er

Als zzp’er heb je recht op ten minste 16 weken ZEZ-uitkering, waarvan minimaal 10 weken na de bevalling. Komt je baby later dan de uitgerekende datum? Dan gaat je bevallingsuitkering pas in zodra de baby geboren is. Je hebt dan dus langer dan 16 weken een uitkering.

Voor de uitgerekende datum bevallen als zzp’er

Ook als je eerder bevalt dan de uitgerekende datum, behoud je het recht op 16 weken ZEZ-uitkering waarvan minimaal 10 weken na de bevalling.

Voorbeeld

Heb je tot aan je bevalling 4 weken een zwangerschapsuitkering ontvangen? Dan worden de 2 resterende weken opgeteld bij de 10 weken bevallingsuitkering en heb je na je bevalling nog 12 weken recht op de ZEZ-uitkering.

FAQ zwanger en zzp